طرح و نقش نمد مانند قالی از قبل آماده نمیگردد و نقشه ای برای آن ترسیم نمی شود و بلکه این نقش بوسیله نمدمال به هنگام کار مطابق درخواست خریداریا سلیقه خود او به صورت ذهنی و سنتی و معمولاً با خطوط هندسی ابداع و خلق می گردد.نمد معمولاً حاشیه نیز ندارد وبعضاً بوسیله خطی مستقیم حاشیه چهارطرف را مشخص می سازند.برای نقش دادن به نمد ابتدا به مقدار لازم فتیله هایی از پشم رنگ شده را با رنگهای مختلف آماده میکنند و با شروع کار نمدمالی،آن فتیله ها را به وضع دلخواه بر کف«قالب نمد»که قبلاً روی زمین کارگاه پهن شده است می ریزند،سپس روی این فتیله ها به قدر کافی پشم بی رنگ آماده شده را جا داده کار«نمدمالی»را آغاز می کنند.برخی نقشهای مهم نمد عبارتند از:الف-«نمد-نقش پیچ گل» ب-«نمد-نقش سه گل» پ-«نمد-نقش درخت و گنجشک»:که بیشتر در نمدهای نواحی باختران می آید. ت-نقش چپ و راست:که ویژه حاشیه است.و در نمدهای شهر«کرند» استان باختران مشاهده می گردد.نقشمایه های نمد در کلیه نقاط بطور معمول گل ها،برگ گل،اشکال،صورتها،اندام،اشکال هندسی مانند خطوط،سطوح،علائم،اشیاء مثل تبرزین،جقه،قلاب و غیره می باشد.برخی نقشمایه های معروف نمد در استان باختران عبارتند از(با-هج):الف-گیاهان مانند:1-درختان از جمله زالزالک که در محل«برج یا گوژ»نامند. 2-گل و برگ 3-لؤلؤ یا نیلوفر 4-برگ و گل کوچک (کرند) 5-گلابی(روستای سرخ دیزه) ب-اشیاء مانند:1-شمشیر و تپانچه 2-تبرزین 3-سینی 4-ران خروس(هرسین)5-حلقه 6-جقه شاهی 7-گنبد(روستای سرخه دیزه) 8-قلاب 9-پله(روستای سرخه دیزه) پ-حیوانات:1-آهو و حیوانات شبیه آن مانند گوزن و کل. 2-پرندگان 3-کله قوچ 4-پنجه مرغ 5-بز کوهی 6-مرغ ت-اشکال:1-زیگزال یا هفت و هشت 2-زرینه و سیمنه(رنگین کمان) 3-گل ترنج یا در اصطلاح محلی«طوق» 4-چپ و راست 5-سرمانی(لوزی وسط نمد)