فرش ایران این چکیده هنر ایرانی و سرآمد صنایع دستی جهان به عنوان یکی از نشانه های ذوق و سلیقه و شکیبایی و پویایی اندیشه این مردم با طرح و نقش و رنگ آمیزی سحرآمیز خود قرنهاست بر تارک موزه های بزرگ دنیا می درخشد و جهانیان بویژه هنرشناسان را که از دور و نزدیک به مشاهده می آیند به تحسین وا می دارد.از شمار فرشهایی که در موزه های عمومی و شخصی و خصوصی همه روزه مورد بازدید هزاران تماشاگر علاقمند قرار می گیرد اطلاع دقیقی در دست نیست اگرچه می توان رقم آن را به هزاران تخمین زد.بدان جهت که قطره ای از این دریای موّاج و رنگارنگ و نامحدود به نظر خوانندگان محترم برسد شمه ای از مختصّات معدودی از این فرش ها را که در موزه های سراسر جهان نگهداری می گردند بشرح زیر مرقوم می دارد: الف-موزه ویکتوریا و آلبرت لندن 1-قالی مقبره شیخ صفی الدّین اردبیلی:این قالی که «11/38» متر درازا و «5/34»متر پهنا دارد و در اواخر قرن نوزدهم میلادی بوسیله کمپانی «زیگلر»از ایران خارج شده است جفت بوده یکی در سال«1893 م» به اختیار موزه «ویکتوریا آلبرت»درآمده و دومی که فرسوده تر بوده در ید برادران «دووین»قرار گرفته است. تاروپود قالی اردبیل ابریشمی می باشد و نقش اصلی آن ترنجی شانزده پر در میان با شانزده کلاله بیضی شکل و دو قندیل آویخته از دو طرف ترنج دارد.این قندیل ها که گویی آویزان اند منظره بسیار بدیع و طبیعی به فرش داده است.زمینه ترنج زرد و طلایی است با شاخ و برگ اسلیمی و گلهای ریز نقش آمیخته با اسلیمی های ماری و دهن اژدری به رنگهای سرخ و آبی.رنگ متن فرش لاجوردی می باشد با شاخ و برگ درهم پیچیده زرد و سرخ و گلهای ریز با همین دو رنگ که این نقش در نهایت ظرافت بافته شده است.قالی های مورد بحث به احتمال زیاد به دستور شاه تهماسب برای مقبره نیای بزرگ خاندان صفوی یعنی شیخ صفی الدین اردبیلی «اسحق فرزند امین الدین جبرئیل موسوی اردبیلی که از عارفان و صوفیان معروف بوده و به سال«735 ه.ق»در اردبیل درگذشته»و شاه اسماعیل نیز در آن مقبره مدفون است بافته شده و در بالای متن قالی و چسبیده به حاشیه مستطیل آن بیت زیر از حافظ نقش بسته است و تاریخ«946» دارد که برابر «1536 م»و مقارن سیزدهمین سال سلطنت شاه تهماسب می باشد. جز آستان توام در جهان پناهی نیست سر مرا بجز این در حواله گاهی نیست حاشیه پهن این فرش مرکّب از یک رشته قاب های کشیده با نقش اسلیمی ماری و گل و برگ ریز و یک در میان در فاصله دو قاب کوچکتر تقریباً گرد که گلی چهاربرگ در وسط دارد قرار گرفته است.نقش حاشیه این قالی روی کاشیهای دیوار صحن مسجد اردبیل دیده می شود.حاشیه باریک داخلی نیز از اسلیمی های ماری کوچک که یک در میان رو به درون و بیرون دارند تشکیل شده است.نوشته اند:این قالی در تبریز بافته شده و تقریباً «32»میلیون گره برآن زده شده است.چون در حاشیه آن نام «مقصود کاشانی»بافته گردیده محتمل است بافنده آن شخص مذکور باشد. 2-قالی ترنج دار با جانور و درخت.این فرش ابریشمین دارای«5/49» متر درازا و «3»متر پهنا می باشد که چون خوب نگهداری شده بدون نقص و عیب مانده است.نقش آن در بالا و پایین دو ترنج به شکل ستاره هشت پر دارد با چهار کلاله گرد هریک و درفاصله ترنج ها چسبیده به حاشیه،دو نیمه ترنج دیگر نیز وجود دارد و در هر محوطه ای که بین ترنج ها پدید می آید دو گلدان چینی بر پایه ای که روی دو سر شیر قرار دارد نهاده است و بین گلدان ها حوض است با چهار جفت ماهی به رنگهای روشن و سیر.حاشیه اصلی مارپیچ است که در داخل آن از یک سو نقش یک جفت سیمرغ در میان شاخ وبرگ نازک اسلیمی قرار دارد و از سوی دیگر درنده ای که بر شکاری فرود آمده است نقش بسته.در داخل ترنج ها شاخ و برگ اسلیمی و گلهای متقارن دیده می شود و نقش بافی متن گل و بوته است و درخت پرشکوفه و درخت انار و جا به جا آهوانی که می چرند یاآرامیده اند و شیرانی که بر گاومیش نشسته آنرا می درند و پرندگانی که بر درختان آشیان کرده اند.رنگ متن ارغوانی سیر می باشد و ترنج ها لاجوردی و رنگهای روشن،زرد و سفید نیز بطرز دلچسبی در نقشها جای دارد(با-قب) ب-«موزه پولدی پتزولی»(میلان) 1-قالی نقش ترنج با گل و جانور:این قالی ابریشمین و ریزباف که در برخی نگاره ها زربفت است دارای «5/05»متر درازا و «2/40»متر پهنا می باشد.متن آن در مایه های سرخ و آبی است و نقش قالی از درازا و پهنا متقارن بوده ترنجی گرد و دندانه دار که در وسط گلهای حنایی ریز و درشت وشاخ و برگهای هشت پر قرینه وار برآن جای گرفته اند در میان دارد.در بیرون ترنج دو شیر روبروی یکدیگر ایستاده و کمی دورتر دو فرشته در برابر هم نشسته اند،بالای سر این فرشته ها دو گلدان چینی که میتوان آنها را کوله ترنج شمرد نهاده است.متن قالی از گل و برگ ریز اما نه انبوه و گلهای ختایی نسبتاً درشت در بالا پوشیده شده و دوجفت درخت که در پای یک جفت آن دو اژدها می باشد و بر شاخه های آن پرندگان نشسته اند خودنمایی می کند.در پای دو درخت دیگر هریک دوببر بر یکدیگر می جهند و دو میمون ترسان بر شاخه های آن گریخته اند.در کناره ترنج شیری شکاری را درهم می شکند و در بالا دو سیمرغ رو به نشیب دارد.حاشیه از اسلیمی های پهن مکرّر تشکیل شده که در میان شاخ و برگ نازک و گلهای ریز آن شیر بر خرگوش و بز حمله می برد و بندهای اسلیمی به گلهای بزرگ ختایی منتهی می گردد و فاصله ها با گل و شکوفه ریز و اسلیمی ماری پر شده است.حاشیه باریک داخلی نوشته ای به شعر دارد و نشان می دهد که این قالی برای پادشاه وقت،به احتمال زیاد شاه تهماسب بافته شده،و چون برخی اصطلاحات اصیل نقّاشی در آن آمده است قابل توجه میباشد مطلع شعر در زیر مرقوم میگردد و کلیه ابیات آن تحت عنوان«فرش و ادبیات»در این مجموعه آمده است(با-قب) ای خوش آن فرش که در بزم مراد سایه وش در قدم شاه افتاد 2-قالی شکارگاه:این قالی با«6/90»متر درازا و «3/60»متر پهنا قدیمی ترین قالی تاریخ دار بافت ایران است،نقش آن لچک ترنج،رنگ زمینه آبی سیر و حاشیه اصلی سرخ خوشرنگ و حاشیه های باریک زرد می باشد و اصولاً فرش بسیار ظریف بافته شده است.نقش متن ترنج را شاخه های نازک درهم به رنگ سبز با برگ و شکوفه ریز و گلهای ختایی و ستاره ای به رنگهای مختلف تشکیل میدهد.در زمینه ترنج جابجا ابرها به رنگ آبی روشن شناور است و گرداگرد آن لک لک ها و مرغابی هایی ریز نقش با قرینه سازی خاص در پروازاند.در ترنج قالی شعر زیر نگاشته شده: شد از سعی غیاث الدین جامی بدین خوبی تمام این فرش نامی حاشیه پهن دوگانه است یکی به رنگ لاجوردی و دیگری آبی بسیار روشن که هریک شاخه نازکی را با غنچه ها و گلهای مینا و ختایی در طول در بر می گیرد.نقش زمینه شاخه های نازک به رنگ آبی روشن با شکوفه و گلهای سوری مینا و ختایی و ستاره به رنگهای آبی و زرد و سرخ برگهای سبز یا زرد طلایی می باشد.در زمینه سواران با تیر و نیزه و شمشیر در پی شکاران اند.انواع جانوران مانند شیر و خرس و گرگ و سیاه گوش و گراز و گوزن و آهو و گورخر و بزکوهی و خوک و خرگوش و روباه در متن قالی در تکاپویند و نقش ها با جوشش حرکاتشان زنده می نمایند.پرندگان در پروازند یا از پس بوته گلی با احتیاط سر به در آورده اند.در این قالی بیست رنگ متفاوت شادان و دل انگیز به کار رفته و نظر داده اند در آغاز کار صفویه بافته شده است(با-قب) پ-موزه ملی برلن(آلمان) قالی نقش گلدانی:این قالی با«5/40»متر درازا و «2/30»متر پهنا دارای نقش گلدانی یا شاه عبّاسی است که از نقش های مینیاتور و تذهیب و اسلیمی زمان صفویان به شمار می رود.گلها درشت است و چنان شکل گرفته که تقریباً در یک مربع جای میگیرند و شاخه ها حرکت موّاج و کشیده دارد،زمینه خالی را شاخه های نازک با برگهای ریز و گلهای ساده پنج برگ پر میکند.حاشیه بسیار باریک است و از چند گل یا خوشه گل ریز و مجزّا که شکل کلّی مربّع دارد و به دنبال هم چیده شده اند تشکیل میگردد،تنوّع شگرف رنگها که از پنجاه میگذرد این قالی را ممتاز میدارد.تقریباًهمیشه نقش یک یا چند گلدان یا دسته گلی از شکوفه های ساده و ریز در آن دیده میشود لذا نام گلدانی به خود گرفته.رنگ متن آبی و حاشیه سرخ می باشد و مربوط به پایان قرن دهم بوده و ظاهراً در اصفهان یا جوشقان بافته شده است.این قالی جفتی در یکی از مجموعه های خصوصی دارد. ت-موزه ملی ویر(مونیخ) قالی شاه عبّاسی:قالی ابریشمین شاه عبّاسی که معروف به قالی لهستان بوده و در قرن 11 هجری به دست هنرمندان خوش ذوق کاشان بافته شده است.اثری است بسیار هنری و بهترین نمونه موجود در موزه مذکور میباشد. ث-موزه هنرهای تزیینی پاریس: قالی ترنج و باغ:این قالی دو نیمه است یکی در این موزه و دیگری در کلیسای«کراکوی»لهستان نگهداری می شود.ابعاد قالی موزه پاریس«4/10»متر درازا و «3/5»متر پهنا می باشد رنگ آمیزی متن فرش نخودی و ترنج آن قرمز و حاشیه اصلی ارغوانی است در حاشیه اصلی کلاله های بیضی شکل که برگها از دو سو آن را در میان گرفته به فاصله های مساوی قرار دارد و درون کلاله یک در میان غزالی دونده یا یک گل بزرگ ختایی نشانده شده است.در زمینه پر از گل و بتّه و با اسلیمی ماری و گل ختایی آهوان و پرندگان در تلاش اند.حاشیه باریک بیرونی زمینه سبز با اسلیمی و ختایی مکرّر به رنگ سرخ و زرد و حاشیه باریک درونی زمینه لاجوردی با نقش مکرر پرنده ترنج از هر طرف دو کلاله ریز و درشت به دنبال هم دارد.نقش قالی نسبت به دو محور طولی و عرض قرینه است.(با-قب) ج-موزه هنر و صنعت وین(اتریش) 1-قالی سراسر گل و جانور:این فرش دارای«7/50»متر درازا و «3/20»متر پهنا است و جنس تار و پود آن ابریشمین است.پروفسور «پوپ»آن را کار مشرق ایران و متعلق به نیمه قرن دهم هجری میداند.رنگ متن این قالی سرخ تیره و زمینه حاشیه سبز خزه گون می باشد.در متن اسلیمی ها با برگ و گل،گلهای بزرگ با رنگهای مختلف و در گوشه و کنار متن اسلیمی های ماری سفید و سرخ پراکنده اند حاشیه به رنگ سفید است.در میان جانوران بسیار مانند خروس وحشی،گوزن و بزکوهی و سگ و گرگ و ببر و درنده افسانه ای چینی و سیاه گوش و شیری که گاوی را می درد یا یوزی که بزکوهی را پاره میکند و نقشها همه در نهایت قوت و درستی است.حاشیه باریک درونی زرد طلایی است و شعری چند نوشته دارد و حاشیه باریک بیرونی سرخ است در آن اسلیمی های ماری مکرّر به رنگ زرد طلایی آمده است.حاشیه بزرگ از چند اسلیمی گردان با برگهای ریز و گلهای ختایی و اسلیمی های ماری پردامنه ترکیب شده و نقش بس باشکوه دارد.این قالی جفت است نیمه دیگر آن در امریکا می باشد.(با-قب) 2-قالی شکارگاه:این قالی را که دارای تار و پود و پرز ابریشمی است و گلهای زربفت دارد فرش شناسان سرآمد قالی های جهان میدانند.تعداد گره آن در هر اینچ مربع«27×29»می باشد و نوشته اند از دوران صفویّه قالی ریز بافت تر از آن باقی نمانده است.این فرش«6/80»متر درازا و «3/20»متر پهنا دارد و طرح آن شکارگاه می باشد و درآن شکارچیان مسلّح سوار بر اسب و حیوانات بسیاری که میگریزند مانند شیر،پلنگ،خرس،آهو،گورخر،شغال،خرگوش دیده میشود.در وسط ترنج هشت گوش سبز رنگی دارد که با تصویر اژدها و مرغ آتشخوار و سبک چین تزیین شده لچّک ها به صورت ربع ترنج در چهارطرف در میان رنگ زمینه صورتی مایل به عنّابی نقش بسته است.حاشیه رنگ لاکی سیر دارد و درآن یک ردیف فرشتگان بالدار که به هم ظروف میوه تعارف میکنند دیده می شود که در اطراف پرندگان و گلها و ابر با وضعی زیبا جا داده شده اند.ممکن است طرح و نقش این فرش در زمان شاه تهماسب بئسیله «سلطان محمد»نقاش معروف دربار او خلق شده باشد و به همین دلیل تاریخ بافت آن را اواسط قرن دهم هجری تخمین میزنند.محل بافت را درکاشان نوشته اند زیرا کلاً ابریشمی می باشد.کاشان است که استادانی ماهر در بافت فرشهای ابریشمی داشته است.پروفسور«پوپ»چنین نظر میدهد که باید این دستباف کار کاشان و در نیمه دوم قرن دهم هجری بوده باشد.این فرش روی هم رفته سالم و خوب مانده است.(با-قب) چ-موزه مترو پولیتان نیویورک قالی نقش ترنج با گل و جانور و نوشته:درازای این فرش «4/27»متر و پهنای آن«1/86»متر است ترنج مدوّری به رنگ سبز در وسط دارد که در اطراف آن رباعی زیر به خط سیاه نوشته شده: ای در دل لاله داغ از دست غمت وی نرگس و گل فرش حریم حرمت از حسرت پابوس تو ای سرو روان افتاده گل و سبزه به زیر قدمت درحاشیه نیز اشعاری با نخ سیم تاب بر متن سیاه دارد.درمتن جانوران دیده می شود و درداخل دو قاب در دو طرف ترنج یک جفت طاووس روبروی هم ایستاده است،حرکت در این قالی کم است.گفته اند کار تبریز در نیمه قرن دهم هجری می باشد. ح-موزه دولتی آرمیتاژ(مسکو):این موزه بزرگترین موزه«اتحاد شوروی سابق»و یکی از بزرگترین موزه های جهان می باشد.موزه آرمیتاژ را در عین حال مهمترین مرکز بین المللی آثار ایرانی می دانند.قدیمی ترین فرش جهان که آن را«فرش پازیریک»نام داده اند و «پروفسور رودنکو»کاشف این دستباف آن را متعلّق به مردم پارس و ماد «خراسان بزرگ»دانسته در این موزه نگهداری می شود. خ-موزه آستان قدس رضوی(مشهد):این موزه را از جهت وسعت،تعداد و قدمت اشیاء و کتب مورد نگهداری در آن،تشکیلات و وجود لوازم فنّی،نحوه حفاظت از اشیاءو تعداد بازدیدکنندگان و ثابت بودن این تعداد در طول ایام سال می تواند در ردیف بزرگترین موزه های جهان بشمار آورد.برخی فرشهای معروف موجود در این موزه عبارتند از: 1-قالی هفت شهر عشق:این قالی کار اصفهان و بافته شده به سال«1249 ه.ق» با ابعاد «4/68»متر درازا و «3/75»متر پهنا است.تار آن ابریشم طبیعی تابیده و پرز پشم و پود نخ خام حنایی دو لا می باشد و برای حرم مطهر حضرت امام رضا(ع)با نقش هفت مرکز اسلامی مکّه،مدینه،نجف،کربلا،کاظمین،مشهد و سامرّا بافته شده است.در پایین زمینه از چپ به راست مسجد شاه اصفهان،مقبره فردوسی،حافظ،سعدی،قم نمایان است در اطراف این هفت ترنج فرشتگان با بالهای زیبا نقش بسته و در طرفین حاشیه بالایی با آیات قرآن مجید مزیّن گردیده است این فرش« 1100000 »گره در هر متر مربع و «100»گره در «10»سانتیمتر عرض و «110»گره در «10»سانتیمتر طول دارد. 2-قالی اهدایی شاه عباس به آستان قدس رضوی:ابعاد این قالی درازا«5/20» متر و پهنا «3/48»متر می باشد و نوشته اند شاه عباس صفوی این فرش را به آستان قدس امام هشتم هدیه کرده است و بدین لحاظ آن را کار پایان دهم هجری میدانند.نقش متن گل و برگ مرکبب بزرگی است که اسلیمی های گردان با گلها و برگهای کنگره دار ریز و درشت از آن منشعب میگردد و با اسلیمی های ماری پراکنده سراسر متن را می پوشاند.نقش حاشیه اسلیمی مکرر دوگانه است،یکی نازک با گل و برگ ریز و دیگری درشت با گلهای مرکّب ختایی و برگهای درشت کنگره دار(با-قب) د-موزه ایران باستان(تهران) 1-قالی نسبتاً کوچک ابریشمین:فرشی است فرسوده به ابعاد«2/27»متر درازا و «1/62»متر پهنا و ابریشمین که رنگ آمیزی شادان و نقشی بسیار زیبا دارد.در متن سفید یا نخودی آن ترنجی هشت گوش و کنگره دار به رنگ شیاه که گویی برکه ای است و مرغابیان کوچک و بزرگ در میان شاخ و برگ نازک و گلهای ریز و در مایه زرد و قهوه ای و آجری و لاجوردی در آن شناورند بر وسط فرش بافته شده است چهار درخت با ساقه های باریک و سیاه و موّاج از دو کناره عرضی برکه در دو جهت بالا و پایین سر برآورده چهار درخت دیگر با ساقه سفید به فاصله کمی از آنها شاخ و برگ گسترده و درهم فرورفته اند.تذروها و طوطی به رنگهای دل انگیز بر شاخه ها نشسته اند و در پای درختان آهوانی سرگرم چرا و دویدن اند.حاشیه از قابهای با متن سرخ و شعری نوشته به رنگ زرد تشکیل شده و چندی پیش این قالی از مقبره شیخ صفی الدین اردبیلی به تهران آورده شده است(با-قب) 2-قالیچه های مقبره شاه عبّاس دوم در قم:قالیچه هایی است ابریشمین که ویژه مقبره شاه عباس بافته شده و در حجره ای دوازده گوش قرار داشته و یک تخته از آنها که باید روی قبر افتاده شود زربفت می باشد.رنگ متن قالیچه ها فیروزه ای مایل به سبز است و حاشیه بسیار باریکی دارد که در زمینه طلایی آن قاب های کوچک به رنگ سرخ شفاف نشانده شده است و در هر یک از آن قاب ها سه غنچه به رنگ آبی خاکستری دیده می شود.متن فرش را درختان سرو و بوته های مجزای گل که ساقه های آن در مایه های مختلف رنگ سبز و گلها غالباً سرخ است می پوشاند.یکی از این قالیچه ها نوشته ای دارد به این مضمون «عمل استاد نعمت الله جوشقان سنه 1082»این قالیچه ها در موزه ایران باستان نگهداری می شود(با-قب) ذ-موزه فرش ایران 1-قالی سنگشکو:قدیمی ترین قالی ایران موجود در موزه فرش ایران که در اواخر سده نهم هجری با رجشمار «40»و گره متقارن لول باف و از جنس تار نخ و پود نخ و پشم و پرز پشم که با رنگهای طبیعی نباتی فراهم گردیده در تبریز بافته شده است.طرح این قالی شکارگاه کاشان است که ترنجی بزرگ در میان دارد و متن قالی صحنه شکار پر تحرّکی را نشان می دهد،در این صحنه عده ای شکارچی سوار در پی حیوانات عظیم الجثّه اسب می تازند،در زمینه متن فرش که به رنگ قرمز لاکی است حیواناتی حقیقی و افسانه ای در حالتهای مختلف نقش بسته و طرح حاشیه اصلی شامل یک سلسله ترنجهای کوچک شبیه به قاب می باشد که بطور متناوب صحنه نبر حیوانات و«گرفت و گیر»آنان و تصویر دو مرد با لباس عصر صفوی و در طرفین درخت زندگی بافته گردیده است.وجه تسمیه آن به«سنگشکو»یا «ساتگوسکوآن است که این قالی یکی از چهارده قالی مشابهی بوده که در نمایشگاه هنر ایران در لندن در سال«1931 م»به نمایش گذاشته شده و چونه زیباترین قالی از این نوع متعلّق به یک شاهزاده لهستانی به نام«رمان سنگشکو»می باشد تمام این مجموعه به نام مذکور معروف گردیده است. 2-قالی گل برجسته معروف به لهستانی:این قالی که دارای «2/05»متر درازا و «1/40»متر پهنا می باشد در سده یازده هجری در اصفهان با گره نامتقارن (فارسی)و به طریق لول باف از جنس تار ابریشم و پرز و پود ابریشم و نخ رنگ شده با رنگهای طبیعی به طریق گل برجسته بافته شده است قالی مذکور از معدود قالیهای گل برجسته زربفت معروف به «پولونز»می باشد که بنا به سفارش اشراف و نجبای لهستان در اصفهان و کاشان بافته شده اند و در موزه فرش ایران نگهداری می شود.رنگهای بدیع بکار رفته در این قالی نشاندهنده پیشرفت صنعت رنگرزی در قرن 11 ه.ق است.در این فرش انواع رنگها از جمله زرد و نارنجی و لاکی در کنار صورتی و نارنجی بطرزی بسیار دلپذیر قرار گرفته و جهت تکمیل درخشش رنگها تارهای طلا و نقره نیز در بافت آن به کار رفته است.دو نقش برجسته ترنج مانند در وسط قالی بنحوی زیبا و جالب و بهم متّصل بافته شده است. 3-قالی کتیبه دار با نقشه فرصت شیرازی:این قالی به سفارش عدل السلطنه در آخر سده سیزده هجری قمری در کرمان و با ابعاد«2/87»متر درازا و «1/76»متر پهنا بوسیله بافنده ای به نام«محمدبن ابوالقاسم»بافته شده است.جنس تار و پود نخ و پرز آن از پشم می باشد.بافت این قالی دو پوده و به صورت لول باف انجام گرفته است.نقش فرش درخت میوه سه شاخه ای می باشد که هرچه به جانب بالا صعود میکند شاخ و برگ آن افزایش می یابد و بر روی شاخه ها پرندگان از قبیل طاووس،بوقلمون و لانه های آنها به چشم می خورد.درخت دارای میوه های گوناگون از قبیل سیب و گلابی و انار و انواع انگور است.حاشیه اصلی روی زمینه سفید دارای ده قاب مدوّر می باشد که چهار عدد آنها در چهاگوش فرش و بقیّه در میان حاشیه چهار طرف تقسیم شده اند،در وسط این قاب ها صورت اشخاص از نژادهای مختلف با لباسهای محلی و بین آنها تعداد بیشماری حیوانات گوناگون بافته شده است. 4-قالی جنگ رستم: جنگ رستم در زمینه قالی و «25»بخش نشان داده شده است و در حاشیه آن تاریخ«1320»ه.ق(1910 م) و نام «کهنوئی»مشاهده می شود.اشعار فردوسی شاعر گرانقدر ایران مانند قاب عکس ها و تابلوهایی کوچک نقش میانه قالی را احاطه کرده است.این قالی در نهایت ظرافت به سال«1910 م»در تبریز و ابعاد «4/25»متر درازا و «3/57»متر پهنا با گره متقارن و رجشمار «65»در گره «10»سانتیمتر و از جنس تار نخ تابیده،پود نخ خام دو لا،پرز ابریشم بافته شده است. 5-قالی جشن انگور:محل بافت این فرش کرمان و زمان اواخر قرن 13 هجری است.طرح آن تصویری ملهم از اساطیر غربی می باشد و احتمالاً«باکوس یا دیویوس»را در حال نواختن موسیقی و به همراه فرشتگان کوچک و تصویر مجازی زنی در حال رقص و درخت و خوشه های انگور را نشان می دهد،روی درخت طوطیان نشسته اند زمینه قالی مانند سایر بافته های کرمان پرکار است.زمینه حاشیه اصلی قالی دارای رنگ لاکی و نقش آن پوشیده از گلهای رنگارنگ به سبک زنان محجّب دوره قاجار و زن بی حجاب غربی در آنها بافته شده است این حاشیه در میان سایر حاشیه ها با نقش بندی قرار دارد.رنگها در این فرش طبیعی گیاهی و متنوّع می باشد و برخی از رنگهای به کار رفته در آن عبارتند از:سورمه ای،سبز روشن،کرم،سفید،زرد طلایی،دارچینی،قهوه ای،مشکی،آبی سیر و روشن،زرشکی و زیتونی روشن.ابعاد قالی جشن انگور«3/50 × 4/98»متر می باشد و جنس تار و پود آن از نخ و پرز از پشم و دو پوده،گره نامتقارن(فارسی)بافته شده است. ر-موزه کاخ گلستان: 1-قالی درختی:درمتن سورمه ای این فرش که در چهارطرف دارای حواشی متعدد با عرض متفاوت و «2/03 × 4/80»متر ابعاد است شاخه های مارپیچ اسلیمی بگونه شکل دایره ترسیم گردیده اند.حاشیه اصلی دارای گلهای شیپوری است و زمینه آن قرمز و دو حاشیه باریک شاخه موّاج حاشیه پهن را در بر گرفته است.سایر مشخصات این فرش عبارتند از: تار و پود و پرز:پشم گره:متقارن نوع بافت:دو پوده با گلیم باف قرمز رنگ در سر فرش سه سانتیمتر و در ته فرش دو سانتیمتر و نیم رنگها:قرمز سیر،لاکی سیر،صورتی،شتری،طلایی،قهوه ای سیر بادمجانی،سرمه ای،آبی،آسمانی،سبز سیر،سبز روشن،عاجی(با-فسا) محل بافت:بیجار 2-قالییچه کتیبه دار تاریخ دار:این قالیچه دارای ابعاد معادل«2/65 × 2/33»متر به سال «1310 ق»و دارای نقش تکراری است.نقش آن معروف به گل و بلبل با آشیانه گنجشک است و درآن پرنده ای در حال پرواز جوجه اش را که در لانه نشسته غذا می دهد.گلهای سرخ در حاشیه اصلی طلایی رنگ با برگهای مختلف بهم متّصل می شود،و حاشیه اصلی را دو حاشیه باریک در بر گرفته اند.سایر مشخّصات این فرش به قرار زیراند: تار و پود:ابریشم پرز:پشمگره:متقارن(ترکی) گلیم باف:سر فرش نیم سانتیمتر و ته فرش ندارد. رنگها:قرمز،قرمز سیر،جگری،قرمز روشن،سیاه،زرد،آبی سیر،عاجی. محل بافت:سنه(با-فسا)