شنبه، 5 خرداد 1403، جناب آقای محمدرضا رشتی زاده، رییس بنیاد فرهنگی هنری رشتی زاده در برنامه سلام خبرنگار شبکه خبر، درباره رویداد سَرنخ (سلسله نشست های گفتگو، نقد و بررسی فرشهای دستباف معاصر ایران) توضیحاتی ارائه نمودند.

برای مشاهده کامل این برنامه، می تواند از طریق لینک زیر اقدام نمایید:

خبرگزاری صدا و سیما

شنبه، 5 خرداد 1403، نشست خبری با حضور جناب آقای محمد جواد اینانلو، رییس موزه فرش ایران، آقای محمدرضا تاجررشتی (رشتی زاده) رییس بنیاد فرهنگی هنری رشتی زاده و مجموعه ایران گره و زهرا شوندی مدیر اجرایی مجموعه ایران گره با جمعی از خبرنگاران و روزنامه نگاران کشور در موزه فرش ایران درباره رویداد سرنخ برگزار شد.

در این نشست اهداف اصلی این رویداد به شرح زیر بیان شد:

• معرفی صحیح فرش دستباف ایرانی از بُعد هنری، فرهنگی، تاریخی و جامعه شناسی
• معرفی هنرمندان فرش ایران و آشنایی با بیوگرافی و سبک زندگی و نوع اندیشه آنها
• فرهنگ سازی در زمینه تعامل، گفتگو و نقد و بررسی درباره فرش دستباف ایرانی
• برقراری ارتباط میان هنرمندان فرش دستباف ایرانی با هنرمندان حوزه های دیگر هنر
• ارتقای سواد بصری و دانش هنری و فرهنگی در میان جامعه فرش دستباف ایرانی
• توجه بیشتر به مضامین و مفاهیم هنری، فرهنگی، تاریخی و ... در فرش دستباف ایرانی
• ترویج نشست های نقد هنری فرش دستباف به صورت همیشگی
• افزایش خلاقیت و نوآوری میان هنرمندان جدید در حوزه فرش دستباف ایرانی
• معرفی فرش دستباف ایرانی به عنوان یک اثر هنری و قراردادن آن در دسته هنرهای تجسمی
• ارائه یک مانیفست برای سبک زندگی ایرانی

درباره روند اصلی این نشست ها و پنل های گفتگو اینگونه ارائه گردید که این رویداد شامل دو بخش به شرح زیر است:

بخش اول: ارائه آثار در قالب نمایشگاه در سالن بالای موزه فرش در هر 4 روز به جهت معرفی فرش های دستباف معاصر ایران به دوستداران و علاقمندان فرش دستباف

بخش دوم: برگزاری پنل های گفتگو جهت نقد و بررسی آثاری نو و متفاوت از هنرمندان فرش دستباف معاصر ایرانی

در این رویداد 4 روزه، هر روز از ساعت 15:30 تا 18:00 یک تا سه فرش دستباف (از قبل تعیین شده) رونمایی شده و درباره این اثر هنری، ایده و سبک تولید و همچنین چرایی و چگونگی خلق اثر، توسط پدیدآورندگان آنها به مدت 15 تا 20 دقیقه، صحبت می شود و بعد از اتمام ارائه اثر، کارشناسان هنری، یک به یک به نقد و بررسی این آثار از دیدگاه های مختلف هنری، فرهنگی، تاریخی، جامعه شناسی و ... می پردازند.

متن اخبار رویداد سرنخ را می توانید از روزنامه و خبرگزاری های دیگر مطالعه کنید.

1. لینک خبرگزاری جوان آنلاین

2. لینک خبرگزاری همشهری

3. لینک خبرگزاری ایلنا

4. لینک خبرگزاری مهر

5. لینک خبرگزاری جام جم

6. لینک خبرگزاری اعتماد

7. لینک خبرگزاری ایران

8. لینک خبرگزاری شرق

9. لینک خبرگزاری اقتصاد

10. لینک خبرگزاری پیام ما

اسامی کارشناسان که در این رویداد به عنوان منتقد و صاحب نظر حضور دارند و همچنین دبیر نشست به شرح زیر می باشد:

کارشناسان هنری:

جناب آقای علی اصغر خوش گفتار مقدم، رییس انجمن طراحان و نقاشان قم

جناب آقای تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف

جناب آقای بهزاد سلیمانی، عضو هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا

جناب آقای احمد عابدینی، معاونت پژوهشی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا

جناب آقای فتحعلی قشقایی فر، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف

جناب آقای مهدی کشاورز افشار، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس

دبیر نشست:
جناب آقای کیانوش معتقدی، پژوهشگر هنر ایران

لازم به ذکر است که این رویداد توسط مجموعه ایران گره با حمایت بنیاد فرهنگی هنری رشتی زاده برگزار می گردد و سازمان ها و ارگان هایی که در این رویداد ما را همراهی خواهند کرد عبارت اند از: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، معاونت صنایع دستی و هنر های سنتی، موزه فرش ایران، اتحادیه تولیدکنندگان و فروشندگان فرش دستباف تهران، اتاق بازرگانی قم، انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم، انجمن کارفرمایان فرش دستباف قم،  و رسانه صدای میراث

دوشنبه، 7 خرداد 1403، در حاشیه رویداد سرنخ، نمایشگاهی با همین نام با رونمایی از 40 اثر از هنرمندان مناطق مختلف فرشبافی ایران افتتاح گردید. در این نمایشگاه 22 اثر مربوط به هنرمندانی بود که در پنل گفتگوی این رویداد شرکت کرده بودند و 9 اثر از این 22 اثر وارد مرحله نقد و بررسی شد. 18 اثر نیز به فرش های نفیس ابریشم قم از برندهای رشتی زاده، صدیقیان، بیگدلی و کاظمی اختصاص داده شد.

مریم جلالی معاون صنایع‌دستی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه سرنخ، ضمن بازدید از ۴۰ قطعه فرش به نمایش درآمده در محل موزه فرش، در گفت و گو با خبرنگار  اظهار کرد: موزه فرش یک گنجینه ارزشمند به حساب می‌آید و ظرفیت‌های بسیار زیادی دارد که باید این ظرفیت‌ها شناسایی و به خوبی معرفی شوند. وی افزود: ارتباط بسیار تنگاتنگی بین فرش و صنایع‌دستی وجود دارد و این دو از هم جدا نیستند. فرش یکی از  زیباترین جلوه‌های هنر و صنایع‌دستی است. وی در راستای رویداد سرنخ چنین سخن گفت که معرفی هنرمندان و آثار آنها کار شایسته است که باید تکرار شود. وی در آخر پیشنهاد کرد که از نوآوری، خلاقیت و فناوری جدید دیجیتالی در نمایشگاه ها برای ارائه بهتر آثار استفاده شود.

دوشنبه، 7 خرداد 1403، اولین بخش از رویداد سرنخ (گفتگو درباره فرش های معاصر ایرانی) با حضور جمعی از روسا، مدیران و فعالان حوزه فرش دستباف ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت میراث فرهنگی افتتاح گردید.

در اولین بخش از روز اول رویداد، کیانوش معتقدی، پژوهشگر هنر ایران و دبیر نشست، ضمن خوش آمدگویی به مشارکت کنندگانی که در این رویداد ما را همراهی کردند، عنوان کرد که رویداد سرنخ برای اولین بار جهت نقد، گفتگو و آسیب شناسی فرش دستباف ایرانی برگزار شده است که هر روزه، شامل دو بخش سخنرانی و نقد و بررسی اثر پدیدآورندگان می باشد.

محمد جواد اینانلو، رئیس موزه فرش ایران، در خصوص عنوان سرنخ چنین سخن گفت که سرنخ، کلاف سردرگم فرش است که نیاز است این کلاف سردرگم، باز شود. وی افزود، فرش در بخش های دولتی و خصوصی متولی زیادی دارد اما کسی از وارد شدن فرش های فیک به داخل کشور و فروش آنها به اسم فرش دستباف ایرانی جلوگیری نمی کند. از این رو رویداد گفت و گو محور فرش برای نخستین بار در موزه ملی فرش برگزار شده تا هنرمندان به نقد آثار خود بپردازند و دانش و آگاهی در حوزه فرش میان مردم ارتقا پیدا کند. بلکه از همین نقطه بتوان راهکارهای نوین برای باز کردن گره چالش های فرش دستباف پیدا کرد.

محمدرضا تاجررشتی (رشتی زاده)، رییس بنیاد فرهنگی هنری رشتی زاده، چنین عنوان کرد که صنعت، علی رغم رفاه زیاد برای جامعه امروزی، باعث از یاد بردن ریشه خود شده است. وی عنوان کرد فرش دستباف ایرانی قدمتی ۲۵۰۰ساله و ریشه در هنر، فرهنگ، تاریخ و تمدن ایران دارد اما از نگاه هنری، فرهنگی و حتی جامعه‌شناسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، مجموعه ایران گره تلاش کرده تا به معرفی صحیح فرش ایرانی از زاویه هنری، فرهنگی، تاریخی و جامعه‌شناسی بپردازد و در این رویداد هنرمندان را گردهم آورد تا با معرفی فرش دستباف ایرانی به عنوان یک اثر هنری و قرار دادن آن در دسته هنرهای تجسمی، یک مانیفست برای سبک زندگی ایرانی ایجاد کند.

امیرحسین اسدی، مدیر کل دفتر خدمات کسب و کار وزارت صمت، در خصوص صنعت شدن فرش دستباف سخن گفت و عنوان کرد که صنعت تبلیغات و برندینگ می تواند به فرش دستباف ایرانی کمک کند. وی افزود فرش ایرانی نیاز دارد که در طراحی و فناوری ارتقا پیدا کند و با جامعه جهانی ارتباط برقرار شود تا هنر به سمت تبلیغات برندینگ و هنر ترکیبی برده شود.

تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف، قانون گذاری و مداخلات نادرست در فرش دستباف را عامل وضعیت بد فرش دانست و عنوان کرد که این افراد باید پاسخگو وضعیت فعلی فرش دستباف باشند. وی در آخر با اشاره به بی‌سابقه بودن نقد و بررسی فرش دستباف ایران اعلام کرد تا زمانی که نقد مثبت و منفی به فرش دستباف ایران وجود نداشته باشد، اتفاقی در این حوزه رخ نمی دهد و هنرمندی که بپذیرد آثارش نقد شود باید به یک بلوغ هنری رسیده باشد. 

امین عسلی، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در راستای قالی جنگ و صلح چنین سخن گفت که حاصل بر هم نهش چندین لایه از رشته های مختلف ادبی هنری و یک اثر تلفیقی می باشد. وی افزود با تولید یک داستانک که سرشار از تصاویر و مفاهیم موردنظر است، بهانه ای برای ایجاد یک پرده ی روایی تصویری، آن هم در قالب فرش، ایجاد کرده و با الهام از تصاویر مینیاتور ایرانی و بازآفرینی نقوش در حین احترام به روال کلاسیک فرش ایرانی توانسته به یک ترکیب بندی مدرن دست یابد.

• در دومین بخش از روز اول رویداد، نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش جنگ و صلح، اثر امین عسلی به شرح زیر می باشد:

تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف چنین عنوان کرد که این قالی، از نظر رنگ و تلفیق، قابل تحسین است و از نظر طراحی، بسیار زیباست اما در دسته فرش های اصیل ایرانی قرار نمی گیرد و می توان آن را جزئی از طرح های ویژوال آرت (هنرهای تجسمی) دانست.

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم چنین عنوان کرد که از نظر متریال، بافت و رنگ گیاهی عالی می باشد و از نظر طرح، قاعده سواد و بیاض در آن رعایت نشده است.

بهزاد سلیمانی، عضو هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا، چنین سخن گفت که در وهله اول بهتر است مخاطب این قالی مشخص شود که برای بازارهای خارجی می باشد یا برای علاقه و دل خود طراحی شده است. بنابراین تا زمانی که این موضوع بررسی و مشخص نشود، نقد و ارزیابی آن ناجوانمردانه می باشد.

مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، چنین عنوان کرد که در بحث نقد هنری، اثر باید دسته بندی شود که قالی جنگ و صلح، یک اثر هنری معاصر محسوب می شود و مهمترین ویژگی های هنر معاصر، یعنی مفهوم گرایی و تلفیق و ترکیب را در خود دارد و هنرمند مهور است.

احمد عابدینی، معاونت پژوهشی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا، چنین ذکر کرد که قالی جنگ و صلح ،یک روایتگری دارد که هر شخصی می تواند قصه آن را بسازد.

ویدیو انسان طبیعت زندگی، تهیه شده نوسط مجموعه ایران گره

دومین روز از رویداد سرنخ با سخنرانی احمد عابدینی، معاونت پژوهشی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا آغاز شد که درخصوص طراحی صنعتی (محصول) چنین افزود، یک خدمت حرفه ای که سه عنوان عملکرد، زیبایی و ارزش را بهینه سازی می کند، در محصولات مختلف، متفاوت است. وی افزود امروزه فرش را یک اثر هنری می دانند و از آن به عنوان یک محصول استفاده نمی کنند، بنابراین هر زمان که فرش از عملکرد خود خارج شود، وارد رقابت با محصولات دیگر می شود.

مسعود محمد بیگی، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در خصوص پیام کلی فرش فرش رویای پرندگان چنین افزود که سه گروه پرنده در این قالی بکار رفته است که گروه اول ،پرنده های جفت هستند که عشق و زندگی را تجربه می کنند. گروه دوم پرندگانی که شاخص و مرکز توجه دیگران هستند را نشان می دهد و گروه سوم، پرندگانی هستند که در حصار تنهایی بوده و نیرویی وجود و حضور آنها را از نظر بقیه هم نوعانشان پنهان کرده است.

هادی پورجهان، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در خصوص قالی رهایی چنین افزود که نقشه آن برگرفته از شاخه انگوری بیجار می باشد که ترکیبی از شاخ و برگ های درهم پیچیده و بته جقه های کوچک و بزرگ است . با این تفاوت که در این اثر، بته ها دگرگون شده و به شکل پرنده هایی در حال رهایی، نمود پیدا کرده است. از این رو، بته ها پرنده هایی در بند بوده و حال، فرصت آزادی یافته اند.

• در دومین بخش از روز دوم رویداد، نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش رویای پرندگان، اثر مسعود محمد بیگی به شرح زیر می باشد:

تورج ژوله پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف چنین عنوان کرد که این قالی ایده و فکر جالبی است اما بهتر است در ابتدای خلق آثار، نگاه جدی به آثار پیشینیان داشته باشیم که به صورت ساده و روان با کمترین رنگ، ارتباط را برقرار می کردند. وی افزود دنیا، دنیای ساده و راحت ارتباط برقرار کردن است، بنابراین پیشنهاد کرد که ورژن دیگر این قالی، به شیوه ی خط و نقاشی تاریخی ایران نزدیک شود و به شکل ساده تری ارائه داده شود.

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم، چنین افزود که از نظر متریال و رنگرزی تحسین برانگیز است اما اگر موضوع کثرت و وحدت در این قالی بیشتر اعمال شود، بهتر است.

مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، چنین ذکر کرد که فرش رویای پرندگان در دسته هنر تزیینی یا آرت دکو قرار می گیرد که دلیل رشد این آثار، حامیان جدید برای این آثار است که ثروت و شکوه شخص را به نمایش می گذارد.

احمد عابدینی، معاونت پژوهشی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا،  چنین عنوان کرد که به عنوان یک اثر هنری قابل تحسین است اما به عنوان فرش، بهتر است تا از جزئیات و رنگ آمیزی کم تری در این قالی استفاده شود.

• در ادامه نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش رهایی، اثر هادی پورجهان به شرح زیر می باشد:

تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف  چنین سخن گفت که این قالی متاثر از دوره ویلیام موریس است که غلبه رنگ سبز آن در برخی آثار او، جزئی از شاخص های ویلیام موریس می باشد. وی در آخر افزود هنر زمانی که طبقاتی شود و برای افراد خاص جامعه، طراحی و تولید شود افت می کند.

مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس قالی رهایی را ترکیبی از نماد گرایی و تزئین گرایی دانست که جریان دیگری را در برخورد معاصر با فرش شکل می دهد که در این اثر دیده می شود. در این قالی، پرنده نماد است که ترئینات دیگری نیز در آن استفاده شده است.

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم چنین عنوان کرد که طرح واگیره این قالی و آزاد سازی بته ها، معنی و پیامی را به بیننده القا می کند که می توان با المان های ساده، مفهوم رسایی را به بیننده انتقال داد. وی در آخر، آزاد سازی بته های حاشیه را برای رساندن بهتر این مفهوم به مخاطب مهم دانست.

سومین روز از رویداد سرنخ با سخنرانی بهزاد سلیمانی، عضو محترم هیئت علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا آغاز شد. از آنجا که بهزاد سلیمانی طراح صنعتی و استراتژیست در حوزه هنر می باشد، با نگاه استراتژیک به فرش دستباف درباره 3 اصل پذیرش نظریه ها، نگاه سیستم گونه و طبقه بندی اشیا و تولید سخن گفت. وی افزود که با توجه به منحصر به فرد بودن فرش دستباف ایرانی و فرآیند سیستماتیک آن در تولید، بهتر است که در بازار در محدوده اقیانوس آبی و در آرامش بماند تا اینکه در اقیانوس قرمز، وارد جنگ با رقبا شود. در پایان بهزاد سلیمانی درباره بررسی و تجریه تحلیل وضعیت فرش دستباف چنین بیان کرد که بهتر است به چندین مورد در حوزه فرش دستباف ایرانی اهمیت ویژه ای داد که عبارت است از: جمع آوری اطلاعات درباره جزییات فرش دستباف و بررسی وضعیت آن، توجه به آینده نگری در حوزه فرش دستباف به جای تمرکز بر روی گذشته نگری، توجه به سودمندی و سودآوری

علی بردبار، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، چنین عنوان کرد که قالی افسانه دلدار اشاره به داستانی از چهلستون تا دیر مغان دارد و هر آنچه از حقیقت احساس بر نقش دلدار بافته شده را بازگو می کند. در حاشیه این اثر هنری، کتیبه هایی نقش بسته شده که داخل آنها اشعاری سروده شده از خالق اثر، به زبان فارسی بافته شده است. متن اشعار بدین شرح است: عشق تو شیرین تر از فرهاد شد ، قصه رنگ و شب و مهتاب شد، این اثر از قصه مجنون گذشت، لاجرم افسانه دلدار شد، آفتاب از نگاهت زردی زرگر گرفت، آبی چشمان تو زیباتر از هر رنگ شد، عاشقی آمد پدید و دلبری دلداده شد، این اثر در خدمت عشق حمید افسانه شد، یک هزار و چهارصد و یک شد ب دار، تا ابد این افسانه ماند یادگار.

سعدی حکیم، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در راستای قالی اتاق موسیقی عالی قاپو چنین ذکر کرد که تنگ بری بخشی از صنایع دستی می باشد که در معماری ظهور کرده است. در دوره های طلایی شکل گیری و استفاده هنر های تزئینی همچون دوره تیموری، استفاده از تنگ بری بسیار مرسوم بوده و به مرور در دوره صفوی، زینت بخش معماری بناهای خاص و کاخ ها شده که محیط های بینظیری را در معماری خلق کرده است .وی افزود امروزه استفاده از تنگبری از بین رفته و دیگر از آن در بناها خبری نیست. امروزه فرش و گونه خاص آن قالی می تواند به عنوان یک رسانه توانا و یک هنر فرهنگ ساز، یادآور عناصر گرانبهایی باشد که روزگاری از آن برای زندگی بهتر استفاده می کردیم.

سینا ایران نژاد، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در خصوص قالی عبادت شبانه چنین عنوان کرد که رمزی که درونِ این قالی مهر شده، عمیق است و بنیادین پیوندِ میانِ عناصر است با حضورِ نماینده ای از آنان. اژدها فرمانروایی از آسمان، شیر فرمانروایِ خاک و بستری دریایی و نمایندهٔ آن، ماهی ها. در حالی که گمان داریم این ادغام و جاذبه درونِ دریا ظهور کرده اما گویی در حالِ تماشایِ آسمان و صورتی فلکی هستیم. وی افزود، وجودِ تنها دو رنگِ سپید و سیاه نیز اشارتی دیگر است بر بنیان ها. اگر این اثر رنگ هایِ دیگری در خود داشت چنین جاذبه ای در آن ایجاد نمی شد.

• در دومین بخش از روز سوم رویداد، نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش افسانه دلدار، اثر علی بردبار به شرح زیر می باشد:

تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف چنین عنوان کرد که تلفیقی از احیا و بازبافی به صورت بهینه در این قالی وجود دارد که از گروه سالتینگ عصر صفوی می باشد. وی افزود کار جدیدی که در این قالی اتفاق افتاده و آن را به نسبت قالی های صفوی اشرافی کرده، تمام ابریشم بودن این قالی می باشد. وی در آخر قالی افسانه دلدار را نمونه موفق و خوب از قالی تمام ابریشم دانست.

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم، در راستای طراحی و رنگ قالی افسانه دلدار چنین سخن گفت که بهتر است توزیع و نسبت های رنگ در قسمت های قاب، عرض حاشیه و رنگ ترنج، متعادل تر استفاده شود.

• در ادامه نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش اتاق موسیقی عالی قاپو، اثر سعدی حکیم به شرح زیر می باشد:

مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس چنین سخن گفت که در برخورد معاصر، هنرمند مهور و مفهوم مهور است که ویژگی مهم آن، ارجاع انتقالی هنر می باشد، یعنی از هنری به هنر دیگر انتقال داده می شود.

بهزاد سلیمانی، عضو هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا  چنین عنوان کرد که یک اثر هنری، دارای اجزایی می باشد که افراد را به سمت پیچیدگی یا سادگی می برد که در این قالی، بنظر می رسد که هدف پیدا کردن سادگی در عین پیچیدگی است. وی در آخر افزود که بهتر است کنتراست های رنگی در این قالی به هم نزدیک تر باشند تا نظم، هماهنگی و تناسب راحتر به دست آید.

 تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف، قالی اتاق موسیقی عالی قاپو را کاری نوآورانه با نگاه زیبا به معماری دانست و افزود اگر این جنبش و حرکت ادامه پیدا کند، نگاه و زاویه جدیدی به معماری اصفهان در این زمان می تواند به وقوع بپیوندد.

• در ادامه نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش عبادت شبانه، اثر سینا ایران نژاد به شرح زیر می باشد:

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم  چنین سخن گفت که این نوع دیدگاه و جسارت در فرش دستباف، کم دیده می شود، از این رو اینکار قابل تحسین است. وی افزود اینکار می تواند با تعداد رنگ های بیشتر و به صورت الوان انجام شود تا مفهوم را بهتر برساند.

مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس چنین ذکر کرد که این قالی ،حاصل برخورد مدرن با فرش است که در حوزه هنر رمانتیک و اکسپرسیونیسم قرار می گیرد و اغراق شدید در فرم، رنگ و حالات عاطفی دارد.

بهزاد سلیمانی، عضو هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا، چنین عنوان کرد که استفاده از دو رنگ در این قالی، بسیار زیرکانه و هوشمندانه می باشد، زیرا به دلیل پیچیدگی در این فرش، مطلوب است که با کمترین تونالیته و تضاد رنگی دیده شود.  

در حاشیه رویداد سرنخ، سه فرش نفیس صفوی کشور که متعلق به 400 سال قبل که در قرن یازدهم هجری در اصفهان بافته شده است رونمایی شد. این فرش‌ها دارای نقشه هرات هستند که یکی از زیباترین و متداول‌ترین نقشه‌های فرش ایرانی است که به وسیله هنرمندان و بافندگان در شهر هرات (پایتخت تیمور) در افغانستان خلق شده است. این نقشه از یک گل مرکزی در وسط با شکل لوزی تشکیل می‌شود که دور آن الگویی زیبا از برگ‌های نیزه‌ای به موازات اضلاع لوزی به تصویر کشیده شده است.

متن اخبار رویداد سرنخ را می توانید از روزنامه و خبرگزاری های دیگر مطالعه کنید.

1. لینک خبرگذاری شبکه شرق

2. لینک خبرگزاری پیام ما

3. لینک خبرگزاری خبرآنلاین

4. لینک خبرگزاری همشهری

5. لینک خبرگزاری مهر

6. لینک خبرگزاری ایلنا

چهارمین روز از رویداد سرنخ با سخنرانی مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس آغاز شد که در راستای دسته بندی رویکرهای معاصر در فرش ایران چنین سخن گفت که مفهوم معاصر، به دو دسته زمان شناختی و سبک شناسی در هنر تقسیم بندی می شود. وی در خصوص مدرنیته نیز چنین عنوان کرد که مانند یک خط، دنیای سنت را از دنیای مدرن جدا کرد که حاصل این تحول مدرنیته، شکل گیری سه مفهوم هنر سنتی، هنر مدرن و هنر معاصر در دنیای ما بود.

محمدرضا تاجررشتی (رشتی زاده)، رییس بنیاد فرهنگی هنری رشتی زاده، چنین سخن گفت که فرش دستباف ایرانی، در اکثر خانه های دنیا و ثروتمندان وجود دارد که می تواند افکار، اندیشه، طرز زندگی و... را به دنیا معرفی کند. وی افزود وضعیت فرش در سطح بد قرار گرفته و افراد کمی خواستار آن هستند، زیرا ما ارزش فرش دستباف ایرانی را بالا نبرده ایم.

محمدمهدی صفدرزاده حقیقی، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در راستای قالی تشعیر و چگونگی انتخاب این اثر سخن گفت که این طرح از استاد عیسی بهادری می باشد که در موزه با ابعاد بزرگ به نمایش گذاشته شده است. وی افزود برای تولید این اثر، تلاش نموده آن را به بهترین شکل ممکن بازبافی نماید و یکی از تغییراتی که در نقشه آن اعمال کرده، افزایش عرض حاشیه می باشد. همچنین وی تاکید کرد که با وجه به اهمیت بازآفرینی این طرح، تیمی تشکیل شد تا با بررسی این موضوع، تغییر تناسب طرح و نقشه متناسب با بافت جدید صورت گیرد. وی در آخر اضافه کرد که این قالی را، از روی علاقه شخصی خود طراحی و تولید کرده است.

امیرحسین صفدرزاده حقیقی، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در خصوص 5 فرش ارائه شده خود با نام های پاییز، زمستان، بهار، شب و علی اکبرصادقی چنین سخن گفت که طرح آنها برگرفته از طرح های استاد علی اکبر صادقی، پدر سوررئالیسم کشور می باشد. وی افزود دنیای آثار او، دنیایی فیگوراتیو است که به نقاشی های مینیاتور قدیمی با اشکال مردمی تر هنر شباهت دارند، از این رو با موافقت ایشان، طرح ها بازکشی و تولید شد.

علیرضا صفدرزاده حقیقی، هنرمند و پدیدآورنده فرش دستباف، در راستای فرش ستاره قرمز چنین سخن گفت اصالت رنگ و اصالت طرح از شاخصه های مهم این قالی است که در طراحی این قالی، تکرار و تغییر همچنان موجب حفظ اصالت این اثر می باشد.

• در دومین بخش از روز آخر رویداد، نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش تشعیر، اثر محمدمهدی صفدر زاده حقیقی به شرح زیر می باشد:

فتحعلی قشقایی فر، عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه کاشان چنین سخن گفت که استاد عیسی خان بهادری، یکی از اشخاصی است که تاریخ و گذشته اصفهان را احیا می کند. وی افزود در جزئیات این فرش نیز، فرش صفوی دیده می شود اما با بررسی جزئیات، هیچ یک از عناصر از جمله فرم ها، حرکت ها و قواعد زیبایی شناسی به صورت نو می باشد. وی در آخر چنین عنوان کرد که در فرش تشعیر، ویژگی های زیبایی شناسی و عصر صفویه رعایت شده است و می توان آن را یک فرش ایرانی دانست.

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم چنین سخن گفت که اقتباس از طرح استاد عیسی بهادری ، به بهترین شکل و دقیق انجام شده است. وی افزود اگر حاشیه باریک آن کمی پهن تر طراحی می شد و رنگ آمیزی آن به نحوی بود که گلدان کنار فرش، بیشتر خود را نشان میداد بهتر بود.

بهزاد سلیمانی، عضو هیات علمی دانشکده هنر دانشگاه الزهرا،  چنین عنوان کرد که این فرش هیچ نقصی ندارد اما با توجه به اینکه هنرمند این قالی را برای دل و علاقه خود طراحی و تولید کرده است هیچ نقدی بر آن وارد نیست.

• در ادامه، نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص فرش ستاره قرمز، اثر علیرضا صفدر زاده حقیقی به شرح زیر می باشد:

تورج ژوله، پژوهشگر و کارشناس فرش دستباف،  چنین ذکر کرد هر یک از فرش های ارائه شده در موزه، بهترین فرزند زمانه خود بوده اند و از فرش های امروز نیز همین انتظار می رود که شرایط پیرامون خود را بازتاب دهد و اگر ارجاعی به گذشته دارد، با تغییرات هنرمند معاصر، بتواند آن را به بهترین شکل ارائه دهد.

فتحعلی قشقایی فر، عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه کاشان، چنین عنوان کرد که این قالی مانند فرزند جدیدی از گذشته ی هنر اصفهان می باشد که تمام شاخصه های وراثتی را دربردارد. وی افزود رنگ صورتی و سبز این فرش، هیجان قرمز آن را کنترل کرده و زیبایی فرش را بیشتر به نمایش می گذارد.

• در ادامه، نظرات منتقدین و کارشناسان در خصوص 5 فرش پاییز، زمستان، بهار، شب و علی اکبر صادقی، اثر امیرحسین صفدر زاده حقیقی به شرح زیر می باشد:

مهدی کشاورز افشار، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس،  چنین سخن گفت که این آثار در دسته ی معاصر طبقه بندی می شود که می تواند برای فرش ویژگی جدیدی به وجود آورد و آن را به نمایش بگذارد.

علی اصغر خوش گفتار، رئیس انجمن طراحان و نقاشان فرش دستباف قم چنین عنوان کرد که این سبک طراحی، ورود انیمیشن به طراحی فرش است و این دیدگاه از یک هنرمند جوان قابل تحسین است.

فتحعلی قشقایی فر، عضو هیات علمی دانشکده هنر و معماری دانشگاه کاشان چنین عنوان کرد که این ایده، دریچه ای جدید به هنر فرش ایران و اصفهان است که فصل ها از یکدیگر جدا شده و در کنار یکدیگر قرار گرفته اند تا احساسات بسری در رنگ و فرم دیده شود.

پنج شنبه، 24 خرداد 1403، جلسه نقد و بررسی اولین رویداد سرنخ با حضور کارشناسان و اساتید محترم برگزار گردید که در این جلسه، نقطه نظرات کارشناسان درباره نحوه برگزاری این رویداد و هم اندیشی و ارائه پیشنهادات برای برگزاری بهتر رویدادهای بعدی به اشتراک گذاشته شد. لازم به ذکر است که این رویداد در صورت امکان، هرفصل یکبار تکرار خواهد شد. در پایان، مجموعه ایران گره با تقدیر و تشکر از کارشناسان و اساتید محترم، این جلسه را به پایان رساند.

بخشی از نقد و نظرات مشارکت کنندگانی که به صورت حضوری و انلاین رویداد سرنخ را دنبال کردند به شرح زیر می باشد:

نقد شماره 1: محمد نوری، تولیدکننده و فعال در حوزه فرش دستباف قم چنین عنوان کرد که زوایه نگاهی دیگر به حاشیه های جالب ومهم ،در تراز محتوی اگر نگیم -کمتر از متن -رویداد «سرنخ». رویداد مبارکی برای «ترویج فرهنگ فرش» ،رابطه بین «زیبایی و عملکرد، پرده برداری از حقیقت زیبا »،و ورود به «سلک هنر برای رضای معبود»که به همت والای همه بخشهای علمی و اجرایی و در راس ان وجود نازنین اقای رشتی زاده که مشحون به ترنم ساغر نگار شد. ذوق ازمایی هنرمندان و صاحبان اثر در موزه فرش در کنار نفایس بی بدیل به نمایش گذاشته شده که مبین مشق بصر، یک خصلت الهامی و تذکر رنج مقدس و غرور افرین پدیداورن‌، برای جاری شدن حقیقت یابی ذات حضرت دوست ،در راستای توسعه و اعتلای زیر ساخت های هنر فرهنگ فرش ایران عزیز…..

-تمامی مباحث بصورت حضوری و زنده پخش شد

—۹۵٪مشارکت کنندگان دارای تحصیلات عالیه

—۷۰۰نفرساعت بهره برداری علمی

—جمع مشارکت کنندگان دارای ۱۲۸۰۰سال تحصیلی ( با معدل فقط لیسانس )

—صائب نظران از اروپا ،امریکا و ایران

—رونمایی هم زمان از سه اثر نفیس ( سالتینگ و سنگشکو ) هراتی

—حضور دو معاون وزیر

—حضور سه مدیرکل

—حضور سه مجموعه دار مطرح و خبره

—حضور و مشارکت ۱۲نفر از اساتید دانشگاه

—مساعی با مباحات هئیت علمی ۴دانشگاه

—نمایش ۴۰تخته فرش نفیس در حاشیه

—مستند سازی همه مراحل

—تصویر برداری همه لحظات در  ۲۰ ساعت

—۹۰۰قطعه عکس

—۱۲۰پست و استوری

—اطلاع رسانی خبری در حدود ۱۰۰۰۰(ده هزار) کلمه

-پوشش خبری صدا وسیما ،خبرگزاری میراث،

—مشارکت جدی افراداز شهرستانهای اصفهان ،شیراز ،تبریز ،قم ،کاشان

—انتخاب زمان و مکان و ساعت مناسب وبدون ترافیک

_اثار انتخاب شده ضمن شرط داشتن شناسنامه در یک گروه خبره از نظر مفاهیم قید شده ارزیابی وپذیرش شدند

—مجموعه ۹اثر نقد شده دارای  حدود(۳۶میلیون ۳۰۵هزار ) گره می باشد

—این ۲۶متر  فرش توسط ۱۱نفر هنرمند خوش ذوق حاذق در مدت ۱۶۹ماه ۸روز بافته شده است

—ارتباط گیری تولیدکنندگان با طراحان حداقل بیست مورد

—برای اولین این ابتکار نقد در چارچوب «هویت گرایی»،«ایده محور»،«مفهوم گرایی»،«زیبا شناسی» و «خلاقیت های فردی» سامان گرفت

—برخورداری از کمیت و‌کیفیت اغلب برنامه ها از استاندارهای قابل قبول واکادمیک

ودر اخر القاء نقطه امید برای درس وفراگیری از این مقطع زمانی «رکود »جهت باسازی تیم ها و ادامه چنین مباحث کاربردی وتصدیق موثق صاحبان توثیق  به دلیل فرهنگ توأمان با نگرش زیباشناختی و هنری فرش در طول اعصار ، تجربیات غنی‌تری از شناخت به جهان عرضه داشته است و لذا خاصیت اعتلابخشی دارد.

نقد شماره 2: این رویداد با صحبت ها و اظهارنظرها از اساتید حوزه آکادمیک، طرز فکر و سواد افراد را به چالش می کشد و این اتفاق، جالبترین بخش از رویداد سرنخ بود.

نقد شماره3: برگ برنده این رویداد این است که فرش دستباف نقد هنری شود و در رده هنرهای دیگر قرار بگیرد.

نقد شماره 4: نحوه برگزاری نقاط ضعف و بسیار ریزی داشت که در همه ی رویدادها طبیعی است، اما نقاط قوت آن قابل ستایش است. یکی از نقاط قوت و منحصر به فرد این رویداد، پخش زنده ممتد با کیفیت بالا و بسیار حرفه ای بود.

نقد شماره 5: نحوه برگزاری و اجرا عالی بود اما نقد و بررسی روز اول رویداد، بهتر و چالشی تر بود. بهتر است در رویدادهای بعدی از منتقدین بخواهید در کنار نکات مثبت، نکات منفی نیز بیان کنند. زیرا این رویداد می تواند ایده ساز فرش های معاصر باشد.

نقد شماره 6: دو نکته مثبت و امیدوار کننده این رویداد این است که فرصتی برای حضور هنرمندان فرش فراهم شد و گفتگوها، سوال جدیدی در ذهن افراد ایجاد کرد. در آخر پیشنهاد پیوند فرش و معماری را در رویداد بعدی سرنخ ارائه نمود.

نقد شماره 7: نگاه و افق دید مجموعه بسیار قابل تحسین است. این همایش می تواند در قسمت های مختلفی مانند فرش برگزیده مخاطبان و اولین تولید یک تولیدکننده و ...کاملتر شود و نکته دیگر، اساتید و کارشناسان در وهله اول و مخاطبین در وهله دوم زمان زیادی را باید سرپا می ایستادن. ومورد بعدی می بایست مجال سخن به مخاطبین داده شود که نظرات خودرا در رابطه به نظر کارشناسان اعلام کنند.

نقد شماره 8: رویداد سرنخ، رویداد سرنخ ،رویداد متفاوتی بود اما باید در انتخاب فرش ها دقت بیشتری می شد، بعضی از فرش ها مانند جنگ و صلح، مینیاتور و عالی قاپو عالی بودند و داستان جدیدی داشتند. بهتر است در برنامه های بعدی شاهد فرشهای جدیدتر با داستان های تازه تر باشیم. مورد دیگر این است که هر روز به یک یا نهایتا دو فرش اختصاص داده شود، چون در روزهایی که 3 فرش باهم بودند تمرکز روی یک فرش خاص نبود.

گزارش کلی از رویداد سرنخ در موزه فرش ایران، تهیه شده در مجموعه ایران گره